Παιδεία: Η Γραφή

  Ένα Μοναδικό Παιδί

Παρατηρώντας το τι μαθαίνει ένα παιδί

Οι Θετικές Σχέσεις

Τι μπορούν να κάνουν οι ενήλικες

Τα Ενισχυτικά Περιβάλλοντα
Τι μπορούν να παρέχουν
οι ενήλικες
 

 

 

Γέννηση-

11 μηνών

Η μετέπειτα ικανότητα της γραφής από τα παιδιά βασίζεται επάνω στις βασικές δεξιότητες και τις αντιλήψεις τις οποίες αναπτύσσουν ως μωρά και νήπια. Προτού μπορέσουν να γράψουν, χρειάζεται να μάθουν να χρησιμοποιούν τον προφορικό λόγο για να επικοινωνούν μέσω αυτού,   Αργότερα, μαθαίνουν να γράφουν τις λέξεις που μπορούν να πουν. (Δες τις ρίζες της Γραφής Στην Επικοινωνία και Γλώσσα).

 

 

 

 

Το αρχικό γράψιμο σημείων δεν μπορεί να θεωρηθεί ως ουσιαστική γραφή. Είναι μια απλή αισθητηριακή εμπειρία για τα μωρά και τα νήπια, η οποία δεν συνδέεται ακόμη με το σχηματισμό συμβόλων, τα οποία μπορούν να μεταδώσουν μια έννοια. (Δες τις ρίζες της δημιουργίας σημείων και της γραφής στην ενότητα : Το Παιχνίδι και η εξερεύνηση και στη Σωματική Ανάπτυξη).

 

 

 

Βλέπε: Επικοινωνία και Γλώσσα

 

Βλέπε: Επικοινωνία και Γλώσσα

 

 

 

8-20 μηνών

 

 

16-26 μηνών

 

 

 

22-36 μηνών

Διακρίνει τα διαφορετικά σημεία που κάνει. Να ακούνε με προσοχή και να υποστηρίζουν το τι θέλουν να τους πουν τα παιδιά μέσα από τα σημάδια της πρόχειρης γραφής που κάνουν. Να τραβούν τη προσοχή των παιδιών στα σημάδια, τα σημεία και τα σύμβολα που υπάρχουν στο περιβάλλον τους και να αναφέρουν το τι παριστάνουν. Να βεβαιώνονται ότι αυτό προϋποθέτει τη γνώση της Ελληνικής γλώσσας και των άλλων σχετικών κειμένων.

Να παρέχουν υλικά τα οποία να εκφράζουν μια πολιτισμική εξάπλωση, έτσι  ώστε να δίνεται η δυνατότητα στα παιδιά να βλέπουν σύμβολα  και σημάδια με τα οποία να είναι εξοικειωμένα (πχ. ένα Ελληνικό γραπτό σε μια σακούλα για ψώνια).

 

 

 

30-50 μηνών

Μερικές φορές δίνει νόημα στα  σημάδια της πρόχειρης γραφής καθώς σχεδιάζει και ζωγραφίζει με πρόχειρο τρόπο.

Αποδίδει νοηματικά χαρακτηριστικά στα σημάδια που βλέπει στα διάφορα μέρη

Να προσέχουν και να ενθαρρύνουν την πρόχειρη  γραφή των παιδιών και το νόημα που δίνουν σε αυτά, όπως όταν ένα παιδί καλύπτει με σημάδια γραφής ένα κομμάτι  χαρτιού και αναφέρει: “Εγώ γράφω”.

Να στηρίζουν τα παιδιά να αναγνωρίζουν και να γράφουν το όνομα τους.

Να φτιάχνουν βιβλία τα οποία να περιέχουν δραστηριότητες που έχουν κάνει τα παιδιά, χρησιμοποιώντας ως εικονογραφικά στοιχεία τις φωτογραφίες τους.

Να γράφουν λέξεις που λένε τα παιδιά προκειμένου να τα βοηθήσουν στην ανάπτυξη της κατανόησης σε αυτό λένε. Αυτά που λένε μπορούν και να γραφούν και μετά να διαβαστούν και να γίνουν κατανοητά και από κάποιο άλλο άτομο. Να ενθαρρύνουν και τους γονείς να κάνουν το ίδιο.

Να υποδεικνύουν το γράψιμο για ένα σκοπό (πχ. ένας κατάλογος για τα ψώνια, ένα μήνυμα για τους γονείς, ή μια υπενθύμιση για τον εαυτό τους).

Να δείχνουν με το προσωπικό τους παράδειγμα τον τρόπο γραφής ενός ποιήματος και των μικρών ιστοριών, και να αποτυπώνουν σε κείμενο τις ιδέες που θα προτείνουν τα παιδιά.

Να προσφέρουν τις κατάλληλες δραστηριότητες στη διάρκεια των οποίων θα πειραματιστούν τα παιδιά με το γράψιμο πχ. αφήνοντας ένα γραπτό μήνυμα.

Να συμπεριλαμβάνουν ευκαιρίες γραφής στα παιδιά  στη διάρκεια αναπαράστασης ενός ρόλου στο παιχνίδι τους και της ασχολίας τους με διάφορες δραστηριότητες.

Να ενθαρρύνουν τα παιδιά, όταν γράφουν, να χρησιμοποιούν ταυτόχρονα και τη φωνητική τους γνώση.

 

 

 

40-60+ μηνών

Δίνει εννοιολογικό περιεχόμενο σε αυτό που σχεδιάζει, γράφει και ζωγραφίζει.

Αρχίζει να χωρίζει τη ροή του λόγου του σε λέξεις.

Συνεχίζει τη ροή μιας ρίμας.

Ακούει και αναφέρει τον αρχικό ήχο στις λέξεις.

Μπορεί να χωρίσει τους ήχους από τις απλές λέξεις και να τους συνδυάσει για να φτιάξει λέξεις.

Συνδέει τους ήχους σε γράμματα, αναγνωρίζει τα γράμματα της αλφαβήτου και τα ονοματίζει.

Χρησιμοποιεί κάποια ξεκάθαρα αναγνωρίσιμα γράμματα για να μεταδώσει νοήματα, παρουσιάζοντας κάποιους ήχους με ορθό τρόπο και σε λογική σειρά.

Γράφει το όνομά του και άλλα πράγματα, όπως είναι οι ετικέτες και οι λεζάντες.

Προσπαθεί να γράψει μικρές προτάσεις με νοηματικό περιεχόμενο.

 

Ο Στόχος της Πρώιμης Μάθησης

Να χρησιμοποιούν τα παιδιά τη γνώση τους στη φωνητική προκειμένου να γράφουν λέξεις με τέτοιους τρόπους που να ταιριάζουν με  τους προφορικούς ήχους. Να μπορούν επίσης να γράφουν κάποιες συχνές ανώμαλες – από απόψεως γραμματικής – λέξεις. Επιπλέον να είναι σε θέση να γράφουν απλές προτάσεις που να μπορούν να τις διαβάζουν τα ίδια αλλά και οι άλλοι. Μερικές λέξεις θα πρέπει να συλλαβίζονται σωστά και άλλες φωνητικά να φαίνονται ότι είναι αληθινές.

Να εξηγούν στα παιδιά το τι γράμματα παριστάνουν οι  ήχοι που ακούνε στην αρχή του ονόματός τους και σε άλλες γνωστές τους λέξεις.

Να δείχνουν το γράψιμο στα παιδιά, έτσι ώστε να μπορούν να δουν το συλλαβισμό των λέξεων στη πράξη.

Να τους υποδεικνύουν το πώς να χωρίζουν τους ήχους (φωνήματα) σε απλές λέξεις και το πώς οι ήχοι παριστάνονται με γράμματα (γραφήματα).

Να αναμένουν από τα παιδιά να εφαρμόσουν τη δική τους γνώση αναφορικά με το γράφημα/φώνημα σε αυτό που γράφουν με νοηματικό περιεχόμενο.

Να στηρίζουν και να ενισχύουν τη προώθηση της δεξιότητας της γραφής από τα παιδιά, σε οποιαδήποτε ευκαιρία.

 

Να παρέχουν στα παιδιά “τράπεζα λέξεων” — λεξιλόγιο— και  διάφορα μέσα γραφής για το παιχνίδι, μέσα και έξω από το σπίτι τους.

Να δίνουν στα παιδιά ένα ευρύ φάσμα ευκαιριών για να γράφουν για διαφορετικούς σκοπούς και για πράγματα που τα ενδιαφέρουν.

Να συμβάλουν με τη διάθεση χώρων για την αναπαράσταση συμβολικού παιχνιδιού (παιχνίδια ρόλων) οι οποίοι να είναι εφοδιασμένοι με εξοπλισμό ακρόασης και γραφής. Να βεβαιώνονται ότι αυτοί οι χώροι ενθαρρύνουν τη γραφή πινακίδων που να εξυπηρετούν κάποιο σκοπό (πχ. κατάστημα κατοικίδιων).

Να οργανώνουν ευχάριστες δραστηριότητες και παιχνίδια που θα βοηθούν τα παιδιά να δημιουργούν ομοιοκατάληκτα στιχάκια – ρίμες –από πραγματικές και φαντασιακές λέξεις (πχ. Μάντι, Νταντή, μπάντα, Λόντι).

Όταν τα παιδιά είναι έτοιμα (συνήθως, αλλά όχι πάντοτε, γύρω στην ηλικία των πέντε ετών), να τους διαθέτουν τακτικές συνεδρίες συστηματικής συνθετικής εκπαίδευσης στη φωνητική. Αυτές θα πρέπει να είναι πολυαισθητηριακές για να αιχμαλωτίσουν το ενδιαφέρον των παιδιών, να διατηρήσουν το ενδιαφέρον τους και τελικά, να ενισχύσουν τη μάθησή τους.