Προσωπική, Κοινωνική και Συναισθηματική Ανάπτυξη: Αυτοπεποίθηση  και η Αυτογνωσία

  Ένα Μοναδικό Παιδί

Παρατηρώντας το τι μαθαίνει ένα παιδί

Οι Θετικές Σχέσεις

Τι μπορούν να κάνουν οι ενήλικες

Τα Ενισχυτικά Περιβάλλοντα
Τι μπορούν να παρέχουν
οι ενήλικες
 

 

 

Γέννηση-

11 μηνών

Γελάει, μπαμπαλίζει και γουργουρίζει (π.χ. φαίνεται να ευχαριστιέται με το γαργαλητό ή με τις άλλες σωματικές επαφές.

 Χρησιμοποιεί τη φωνή, τις κινήσεις του σώματος, την επαφή με τα μάτια και την έκφραση του προσώπου του, για να επικοινωνήσει με τον κόσμο και να διατηρήσει τη προσοχή τους.

Να δείχνουν τη χαρά τους όταν βρίσκονται μαζί με ένα μωρό.

Να είναι κοντά στα βρέφη τους και διαθέσιμοι για αυτά ανά πάσα στιγμή, ώστε να βεβαιώνονται ότι αυτά αισθάνονται ασφαλή και αγαπητά, ακόμη και όταν αυτά δεν αποτελούν το κέντρο της προσοχής ενός ενήλικα.

Να λένε, ή να τραγουδούν γνωστές ή δικής τους έμπνευσης ομοιοκαταληξίες και παιδικά τραγούδια, όταν χαϊδεύουν ή  πιάνουν τα χέρια, τα πόδια ή τα μάγουλα των βρεφών.

Να ανταποκρίνονται στηριζόμενοι στις εκφράσεις, τις ενέργειες και τις κινήσεις του μελών του σώματος του βρέφους που μπορεί να υποδηλώνουν ένα συναίσθημα. Τα βρέφη συχνά επαναλαμβάνουν ενέργειες που οδηγούν σε μια θετική ανταπόκριση από εσάς.

Να μάθουν μιλώντας  με τους γονείς τι αρέσουν και τι όχι στα βρέφη τους.   

Να προμηθεύουν ένα καναπέ ή μια αναπαυτική καρέκλα, ώστε να μπορούν να κάθονται μαζί οι γονείς, οι ιατροί και τα βρέφη.

Να δίνουν στα βρέφη παιχνίδια για να παίζουν όταν προετοιμάζεται το φαγητό τους , ή όταν συγκεντρώνονται τα υλικά για το άλλαγμα της πάνας τους.

Να οργανώνουν τη διάθεση περιόδων, όπου να μπορούν τα βρέφη, τα αδέρφια και οι φίλοι τους  να είναι μαζί.

Να αφιερώνουν απεριόριστο χρόνο για τα βρέφη, προκείμενου να παίζουν μαζί τους, όταν αυτά δείχνουν ότι είναι έτοιμα να συμμετέχουν. Να βρίσκονται  συγκεντρωμένοι και σε πλήρη επαγρύπνηση.

Να οργανώνουν τη διάθεση χρόνου να συζητούν με τους γονείς των βρεφών τη πρόοδο και τη πορεία της ανάπτυξής τους, εξασφαλίζοντας τη παροχή της κατάλληλης βοήθειας όταν οι γονείς δεν μπορούν να μιλήσουν ή να καταλάβουν την Ελληνική γλώσσα.

 

 

 

8-20 μηνών

Απολαμβάνει να βρίσκει και να δείχνει τη μύτη, τα μάτια ή τη κοιλιά του, στα πλαίσια των παιχνιδιών με ονόματα.

Μαθαίνει ότι η φωνή και οι ενέργειες του έχουν επιδράσεις στους άλλους.

Με το βλέμμα του εκδηλώνει τα αιτήματα του και επιζητεί να προκαλέσει το ενδιαφέρον των άλλων.

Εμπλέκει ένα άλλο πρόσωπο να το βοηθήσει να επιτύχει ένα σκοπό. (π.χ. να πάρει ένα αντικείμενο που δεν μπορεί να πλησιάσει).

Να βοηθούν με παιχνιδιάρικο τρόπο τα παιδιά να αναγνωρίζουν ότι είναι ξεχωριστά άτομα από τους άλλους (π.χ. δείχνοντας τη μύτη, τα μάτια και τα δάχτυλα τα δικά του και του παιδιού τους).

Όπου είναι δυνατόν να δίνουν στα παιδιά ευκαιρίες να κάνουν την επιλογή τους.

Να αφήνουν τα παιδιά να προηγούνται, καθώς αυτά εξερευνούν το περιβάλλον και τον κόσμο.

Να συζητούν με τα παιδιά  τις αμηχανίες που μπορούν αυτά να συναντήσουν, όπως π.χ. είναι το πώς μπορούν  να ξαναφορέσουν τη κάλτσα τους όταν τους πέσει και ερωτώντας τα αν μπορούν να το κάνουν από μόνα τους,  ή χρειάζονται τη βοήθειά τους.

Να τοποθετούν, καθρέπτες, όπου μέσα από αυτούς θα μπορούν τα βρέφη  να βλέπουν τον εαυτό τους. Εξηγήστε τους αυτό που βλέπουν.

Να τους δίνουν το δικαίωμα της επιλογής (π.χ. να διαλέξουν διαφορετικά  λαχανικά και φρούτα την ώρα του πρόχειρου φαγητού, ή διαφορετικά  παιχνίδια).

Να αφήνουν αρκετό χώρο για τα παιδιά προκειμένου να μπορούν να  μετακινηθούν, να κυλίσουν, να τεντωθούν και να  εξερευνήσουν το περιβάλλον τους.

Να ανταποκρίνονται σε αυτό που τα βρέφη δείχνουν να ενδιαφέρονται και θέλουν να κάνουν, παρέχοντάς τους μια ποικιλία από δραστηριότητες, αφηγήσεις ιστοριών, παιχνίδια.

 

 

16-26 μηνών

Εξερευνάει καινούρια παιχνίδια και περιβάλλοντα αλλά συχνά, όταν και οπότε το κρίνει απαραίτητο σπεύδει να επικοινωνήσει με ένα γνωστό του ενήλικα.

Σταδιακά αποκτά την ικανότητα να συμμετέχει σε ένα προσποιητό παιχνίδι με παιχνίδια, το οποίο βοηθάει τα παιδιά να αντιληφθούν και να σκεφτούν ότι διαφέρουν από τους άλλους.

Προβάλει την έννοια του εαυτού του ως ένα ιδιαίτερο άτομο (π.χ θέλει να κάνει πράγματα από μόνο του – χωρίς τη βοήθεια κανενός – και λέγει  “όχι” στον ενήλικα.

Να βεβαιωθούν ότι το παιδί μπορεί να εξερευνήσει κάτω από τη προστατευτική και στενή παρουσία του προσώπου κλειδί.

Φτιάχνουν τις συνθήκες για φανταστικό παιχνίδι

Να συμμετέχουν στην ευχαρίστηση των παιδιών όταν αυτά κάνουν κάτι για τον εαυτό τους.

Η δυνατότητα των επιλογών είναι σημαντική για όλα τα παιδιά. Σκεφτείτε τρόπους με τους οποίους τα παιδιά με αναπηρίες θα μπορούν να κάνουν τις επιλογές τους και να εκφράσουν τις προτιμήσεις  για το φροντιστή τους και τις  δραστηριότητές τους.

Να εκθέσουν φωτογραφίες των ατόμων  που πρόκειται να  αναλάβουν τη φροντίδα των παιδιών, έτσι ώστε  όταν αυτά προσέλθουν στο  σπίτι να τους δείξουν οι γονείς τους ποια πρόσωπα θα  αναλάβουν τη φροντίδα τους.

Να ανταλλάζουν με τα παιδιά φωτογραφίες στις οποίες θα αποτυπώνονται οι δραστηριότητές τους, και να συζητούν μαζί τους το τι έκαναν και το πώς ένοιωσαν.

 

 

 

22-36 μηνών

Αποσυνδέεται από το βασικό φροντιστή του με τη στήριξη και την ενθάρρυνση από ένα γνωστό ενήλικα.

Εκδηλώνει τις δικές του προτιμήσεις και τα προσωπικά του ενδιαφέροντα.

Να αναγνωρίζει ότι το ενδιαφέρον των παιδιών μπορεί να έχει περιορισμένη ή παρατεταμένη διάρκεια, και ότι το ενδιαφέρον και οι προτιμήσεις τους ποικίλουν.

Να εκτιμούν και να στηρίζουν τις αποφάσεις που λαμβάνουν τα παιδιά.

Να συζητούν με τα παιδιά για τις επιλογές  που έχουν κάνει, και να τα βοηθούν να καταλάβουν ότι η πραγματοποίηση  ορισμένων από αυτές μπορεί να είναι ανέφικτη.

Να είναι γνώστες των πολιτισμικών διάφορων των παιδιών στο επίπεδο των στάσεων, των διαθέσεων, των συμπεριφορών και των προσδοκιών τους.

Να συνεχίζουν να συζητούν με τους γονείς, να τους εξηγούν την εφαρμογή  του προγράμματος, και να εξασφαλίζουν τη μεταξύ τους  απρόσκοπτη επικοινωνία, χρησιμοποιώντας αν χρειαστεί και τη βοήθεια κάποιου διερμηνέα.

Να ενθαρρύνουν τα παιδιά να βλέπουν τους ενήλικες ως κάτι χρήσιμο και ως συνεργάτες στη μάθησή τους.

Να διδάξουν τα παιδιά το πώς να χρησιμοποιούν και να φροντίζουν τα υλικά , και μετά να τους εμπιστευτείτε  τη χρήση τους.

Να βεβαιωθούν ότι οι βασικοί ιατροί  προσφέρουν πρόσθετη βοήθεια στα παιδιά  που καλούνται να διαχειριστούν νέες καταστάσεις.

Να συζητούν με το προσωπικό και τους γονείς το πώς το κάθε ένα παιδί  αντιδρά στις δραστηριότητες,  στους ενήλικες και τους συνομηλίκους του.

Να βασίζονται σε αυτό, προκειμένου να οργανώσουν  τις μελλοντικές δραστηριότητες και εμπειρίες για το κάθε ξεχωριστό παιδί.

Καθώς τα παιδιά διαφέρουν ως προς το επίπεδο της αυτοπεποίθησής τους, να σχεδιάζουν να μεταβιβάζουν στο κάθε παιδί εκείνες  τις δραστηριότητες που θα τους κάνουν να εκτιμούν τα ίδια και τις προσπάθειές τους.

Να συζητούν με τους γονείς τα διάφορα επίπεδα εμπιστοσύνης  που έχουν τα παιδιά τους στον εαυτό τους, σε διάφορες καταστάσεις.

Να καταγράφουν περιοδικά  τα ατομικά επιτεύγματα του κάθε παιδιού, τα οποία να αντανακλούν την αναμενόμενη  σημαντική  πρόοδο τους.

Να επιδιώκουν την ανταλλαγή πληροφοριών με τους γονείς, αναφορικά με τις ανησυχίες των παιδιών τους, έτσι ώστε να μπορούν να βεβαιώνονται το κατά πόσο αυτά νοιώθουν αβεβαιότητα.

Να αλλάζουν τις δραστηριότητες, ώστε να δοθεί στα παιδιά η ευκαιρία να χρησιμοποιούν διαφορετικά υλικά.

Να καθιστούν τα υλικά εύκολα προσιτά για το σωματικό ύψος των παιδιών, γεγονός που θα δίνει τη δυνατότητα  σε όλα τα παιδιά  να μπορούν να κάνουν τις επιλογές των δραστηριοτήτων τους.

 

 

 

30-50 μηνών

Μπορεί με κάποια βοήθεια να επιλέξει και να χρησιμοποιήσει δραστηριότητες και πηγές.

Καλοδέχεται και εκτιμά  τον αποδιδόμενο έπαινο για κάτι που έχει κάνει.

Απολαμβάνει την ανάθεση και  τη διεκπεραίωση  απλών εργασιών.

Είναι περισσότερο ανοικτός και εκδηλωτικός με τα άγνωστα άτομα και αντιμετωπίζει με περισσότερη σιγουριά τις νέες καταστάσεις.

Δεν διστάζει να μιλάει στο παιχνίδι με τα άγνωστα του παιδιά και να αναφέρεται με  άνεση για το σπίτι του και τη κοινότητά του.

Αναζητάει με  εμπιστοσύνη  βοήθεια από τους ενήλικες.

 

 

 

40-60+ μηνών

Δεν διστάζει να αποκαλύπτει και να συζητά με στους άλλους τις ανάγκες, τις επιθυμίες, τα ενδιαφέροντά και τις επιλογές του.

Μπορεί να περιγράψει τον εαυτό του με ένα θετικό τρόπο και να μιλήσει για τις ικανότητές του.

Ο Στόχος της Πρώιμης Μάθησης

Να διαθέτουν τα παιδιά την απαραίτητη αυτοπεποίθηση προκειμένου να αποτολμούν να κάνουν καινούριες δραστηριότητες και να αναφέρουν γιατί προτιμούν ορισμένες δραστηριότητες έναντι άλλων . Να τολμούν να μιλούν μέσα σε μια γνωστή ομάδα ,  να συζητούν για τις ιδέες τους και να επιλέγουν τα μέσα που χρειάζονται για τη πραγματοποίηση των επιλεγμένων δραστηριοτήτων τους. Να μη διστάζουν να λένε το αν χρειάζονται να τους παρασχεθεί , ή όχι κάποια βοήθεια.

Να ενθαρρύνουν τα παιδιά να εξερευνούν και να συζητούν το κάθε τι που μαθαίνουν, και να εκτιμούν τις ιδέες τους και τους τρόπους που ενεργούν.

Να παρέχουν πρόθυμα τη βοήθειά τους, αλλά μόνο όταν τους ζητηθεί, από τα παιδιά  και ποτέ από πριν.

Να παρεμβαίνουν όταν τα παιδιά χρειάζονται βοήθεια σε δύσκολες καταστάσεις, όπως π.χ. όταν αυτό βρίσκεται αντιμέτωπο με μεροληψία  ή αγένεια.

Όταν αναγνωρίζουν και χαίρονται για την επιτυχία των παιδιών τα βοηθούν να αισθάνονται  εμπιστοσύνη και σιγουριά για τον εαυτό τους.

Να βοηθούν τα παιδιά να νοιώθουν καλά τα ίδια για τη δική τους επιτυχία, από το να  στηρίζονται και να είναι προσκολλημένα, αποκλειστικά και μόνο, στη κρίση σας.

Να παραχωρούν επαρκή χρόνο στα παιδιά προκειμένου αυτά να ακολουθούν την διαδικασία της μάθησής τους χωρίς διακοπές, να ολοκληρώνουν τις δραστηριότητες, που τα ικανοποιούν, και να επανέρχονται – εφόσον το επιθυμούν – σε νέες δραστηριότητες.

Να δίνουν στα παιδιά  τις ευκαιρίες να βιώνουν εμπειρίες και δραστηριότητες, οι οποίες  να είναι απαιτητικές αλλά και εφικτές.

Να δίνουν ευκαιρίες στα παιδιά, οι οποίες να ανταποκρίνονται στις μέχρι τότε επιτυχίες και τα επιτεύγματά τους, καθώς και στις χαρισματικές τους ικανότητες και το ταλέντο τους.

Να παρέχουν στα παιδιά τακτικά τις κατάλληλες ευκαιρίες συζήτησης ,  μέσα στη μικρή τους ομάδα για κάτι που τους ενδιαφέρει να κάνουν, ή που ήδη το έχουν κάνει.

Να συμπεριλαμβάνουν τα παιδιά στη ζωγραφική, ή τη λήψη φωτογραφιών από τις αγαπημένες τους δραστηριότητες και χώρους, που θα τα βοηθούν να περιγράφουν τις προσωπικές τους προτιμήσεις και επιλογές τους.