Η ΔΕΠΥ αποτελεί μια χρόνια νευροαναπτυξιακή και συμπεριφεριολογική διαταραχή που θεωρείται ότι είναι νευροβιολογικής προέλευσης. Η διάγνωση τίθεται επί τη βάση του αριθμού, της σοβαρότητας και της διάρκειας τριών ομάδων προβλημάτων συμπεριφοράς: έλλειψη προσοχής,υπερκινητικότητα και παρορμητικότητα. Αποτελεί τη συνηθέστερη διάγνωση συμπεριφεριολογικής διαταραχής στα παιδιά. Τα συμπτώματα της έλλειψης προσοχής, της υπερκινητικότητας και της παρορμητικότητας πρέπει να έχουν διάρκεια μεγαλύτερη των 6 μηνών και να μην είναι συμβατά με το αναπτυξιακό επίπεδο του παιδιού. Τα συμπτώματα αυτά πρέπει να εμφανίζονται σε περισσότερα του ενός περιβάλλοντα και να οδηγούν σε σημαντική λειτουργική διαταραχή στο σπίτι, το σχολείο ή σε κοινωνικές περιστάσεις. Μερικά συμπτώματα πρέπει να έχουν ξικινήσει πριν τα 13 χρόνια.
Η συχνότητα της ΔΕΠΥ σε παιδιά σχολικής ηλικίας είναι 4%- 12%. Η διάγνωση στα αγόρια είναι 3-4 φορές συχνότερη σε σχέση με τα κορίτσια. Τα συμπτώματα στα αγόρια είναι περισσότερο διασπαστικά, με χαρακτηριστικά υπερκινητικότητας, ενώ τα κορίτσια παρουσιάζουν συχνότερα προβλήματα προσοχής.
Η ΔΕΠΥ είναι σε μεγάλο ποσοστό κληρονομική. Σε μελέτες σε μονοζυγωτικά δίδυμα που ανατράφηκαν σε διαφορετικά περιβάλλοντα, εάν το ένα δίδυμο παρουσιάζει ΔΕΠΥ, η πιθανότητα να διαγνωστεί και το άλλο είναι 75%. Σε διζυγωτικά δίδυμα το ποσοστό συνύπαρξης ανέρχεται στο 33%. Μελέτες σε αδέλφια ασθενών με ΔΕΠΥ έδειξαν συχνότητα της τάξης του 20-30%. Περίπου το 25% τν παιδιών με ΔΕΠΥ έχουν τουλάχιστον ένα γονέα με συμπτώματα ή διάγνωση ΔΕΠΥ. Δεν υπάρχει μια απόλυτη διαγνωστική εξέταση για το ΔΕΠΥ. Η διάγνωση απαιτεί την παρουσία των χαρακτηριστικών συμπτωμάτων που συμβαίνουν αρκετά συχνά και για παρατεταμένο χρονικό διάστημα. Οι πληροφορίες για τα συμπτώματα του ΔΕΠΥ ιδανικά θα πρέπει να λαμβάνονται από 2 τουλάχιστον περιβάλλοντα ή πηγές (π.χ σχολείο και σπίτι) και να σταχυολογούνται από την προσεκτική παρακολούθηση, αφηγηματικές ιστορίες και από τη χρήση τυποποιημένων κλιμάκων αξιολόγησης. (tests)
Η Αμερικάνικη Ακαδημία Παιδιατρικής συνιστά μια αρχική εκτίμηση για ΔΕΠΥ σε οποιοδήποτε παιδί τουλάχιστον 4 ετών με ακαδημαϊκά ή συμπεριφεριολογικά προβλήματα και συμπτώματα έλλειψης προσοχής, υπερκινητικότητας ή παρορμητικότητας.
Οι κίνδυνοι για εφήβους με ΔΕΠΥ περιλαμβάνουν συχνότερες ριψοκίνδυνες συμπεριφορές (υψηλά ποσοστά σεξουαλικά μεταδιδόμενων νοσημάτων και εγκυμοσύνης) και προβλήματα στο σχολείο (κακοί βαθμοί, αποβολές). Επιπλεόν η ΔΕΠΥ που δεν αντιμετωπίζεται μπορεί να οδηγήσει σε μελλοντική κατάχρηση ουσιών.
Εκτός από τη φαρμακευτική και ψυχοθεραπευτική αγωγή η χρήση συμπληρωμάτων ω-3 και ω-6 λιπαρών οξέων σε μερικούς ασθενείς παρουσιάζει μέτρια αποτελεσματικότητα.
Παιδιά που είχαν διαγνωστεί με ΔΕΠΥ σε ποσοστό 70-80% θα συνεχίσουν να έχουν συμπτώματα κατά την εφηβεία και 60% θα εμφανίζουν συμπτώματα και στην ενήλικο ζωή. Από τα συμπτώματα της ΔΕΠΥ αυτό που ξεπερνιέται συχνότερα είναι η υπερκινητικότητα. Η έλλειψη προσοχής, η διάσπαση της συγκέντρωσης και η αποτυχία ολοκλήρωσης ενεργειών είναι πιθανότερο να επιμείνουν. Οι έφηβοι και οι ενήλικες παρουσιάζουν συνεχιζόμενα προβλήματα άγχους και κατάθλιψης καθώς και κάπνισμα και κατάχρηση ουσιών. Οι ενήλικες με ΔΕΠΥ παρουσιάζουν συχνότερα παραβάσεις του ΚΟΚ, προβλήματα στον εργασιακό τους χώρο και στις προσωπικές- αισθηματικές τους σχέσεις
Pediatric Secrets, Behavior and Development
Χρήσιμοι Σύνδεσμοι
Εταιρεία ΔΕΠΥ ΗΠΑ: http://www.add.org
Εθνικό Κέντρο Πληροφοριών για τη ΔΕΠΥ (ΗΠΑ): http://www.help4adhd.org