Στην ιδανική της εκδοχή η εκτίμηση της γνωστικής ανάπτυξης του παιδιού θα πρέπει να πραγματοποιηθεί με ένα τρόπο που να μην περιλαμβάνει προαπαιτούμενα κινητικών δεξιοτήτων. Η αντιληπτική – δεκτική – γλώσσα αποτελεί το καλύτερο μέτρο αξιολόγησης της γνωστικής λειτουργίας. Ακόμη και ένα ανοιγοκλείσιμο των ματιών ή ένα εθελούσιο βλέμμα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την εκτίμηση της γνωστικής ανάπτυξης ανεξαρτήτως της παρουσίας ή μη κινητικής αναπηρίας. Χρήσιμες επίσης για την εκτίμηση είναι και οι προσαρμοστικές δεξιότητες, όπως είναι η χρησιμοποίηση εργαλείου (πχ. κουτάλι, μολύβι). Και αυτό παρόλο ότι αυτές μπορεί να καθυστερήσουν για αποκλειστικά λόγους που συνδέονται με την κινητική δεξιότητα του παιδιού. Τα ορόσημα της αδρής κινητικότητας, όπως είναι το βάδισμα, εφόσον καθυστερούν εγείρουν ανησυχίες για το ενδεχόμενο της διανοητικής καθυστέρησης. Ωστόσο, τα φυσιολογικά ορόσημα της αδρής κινητικής ανάπτυξης ενός παιδιού δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως δείκτης και για την φυσιολογική του γνωστική ανάπτυξη.
Pediatric Secrets, Behavior and Development