JAMA Pediatr. February 2016
Η μελέτη έδειξε ότι τα νήπια μιλούν λιγότερο όταν τα παιχνίδια τους μιλούν, τραγουδούν και φωτίζουν περισσότερο.
Καθώς οι γονείς ψάχνουν να βρουν τα τέλεια παιχνίδια για τα παιδιά τους τα Χριστούγεννα, μια νέα έρευνα αφήνει να υπονοηθεί ότι τα ηλεκτρονικά παιχνίδια που είναι πολύ φωτεινά, μιλούν, ή παίζουν μουσική μπορεί να επιβραδύνουν την ανάπτυξη του λόγου στα νήπια.
Αυτά τα ακριβά παιχνίδια μπορεί να φαίνονται ιδανικά για την ανάπτυξη του μυαλού, αλλά ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Βόρειας Αριζόνας διαπίστωσαν ακριβώς το αντίθετο: όταν τα παιχνίδια μιλούν και τραγουδούν δεν ωφελούν την ανάπτυξη του μυαλού των μωρών.
Σύμφωνα με την αναφορά, που δημοσιεύτηκε στις 23 Δεκεμβρίου του 2015 στη διαδικτυακή έκδοση του ιατρικού περιοδικού JAMA Pediatrics: “Αυτά τα αποτελέσματα παρέχουν μια δικαιολογημένη βάση, για την αποθάρρυνση της αγοράς των ηλεκτρονικών παιχνιδιών, τα οποία διαφημίζονται ως εκπαιδευτικά και είναι συχνά πολύ ακριβά”
Η έρευνα περιλάμβανε 26 ζευγάρια γονέων και των παιδιών τους ηλικίας 10 έως 16 μηνών. Προκειμένου να παρακολουθούν τα παιδιά την ώρα του παιχνιδιού τους, οι ερευνητές, χρησιμοποιώντας τον κατάλληλο ηχητικό εξοπλισμό, κατέγραφαν τους ήχους στα σπίτια των ατόμων που συμμετείχαν στην έρευνα.
Η κάθε οικογένεια έλαβε τρεις σειρές παιχνιδιών. Η πρώτη σειρά περιλάμβανε ηλεκτρονικά παιχνίδια, όπως ένα παιδικό φορητό υπολογιστή, ένα αγρόκτημα με τους συνήθεις θορύβους του, και ένα κινητό τηλέφωνο για τα παιδιά. Τη δεύτερη σειρά αποτελούσαν παραδοσιακά παιχνίδια (πχ. ξύλινα πάζλ, ένα παιχνίδι με σχήματα και εσοχές τοποθετησής τους, και πλαστικά τουβλάκια με εικόνες). Στα άτομα που συμμετείχαν στην έρευνα δόθηκαν επίσης πέντε παιδικά βιβλία από χοντρό χαρτόνι, που απεικόνιζαν ένα ζώο αγροκτήματος, ένα σχήμα, ή διάφορα θέματα με αντικείμενο τα χρώματα.
Όπως ανέφεραν οι ερευνητές με επικεφαλής την Anna Sosa, τα ηλεκτρονικά παιχνίδια που μιλούσαν, φώτιζαν και έλεγαν τραγούδια, είχαν λιγότερο ευεργετικά αποτελέσματα στην ανάπτυξη του λόγου των παιδιών, από ό,τι είχαν τα παραδοσιακά παιχνίδια και τα βιβλία, και οι γονείς ανταποκρινόταν λιγότερο συχνά στα παιδιά τους. Επίσης, τα παιδιά, ενόσω έπαιζαν με τα ηλεκτρονικά παιχνίδια, μιλούσαν λιγότερο και δημιουργούσαν λιγότερες λέξεις με συγκεκριμένο και ουσιαστικό περιεχόμενο.
Αντίθετα, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα παιδιά που τους διάβαζαν βιβλία αντάλλαζαν περισσότερα λόγια με τους γονείς τους .
Από τους ερευνητές υπογραμμίζεται ότι: “Αυτά τα αποτελέσματα έρχονται να προστεθούν στον τεράστιο όγκο των ενδείξεων, που ενισχύουν τα οφέλη που προκύπτουν από την ανάγνωση βιβλίων στα πολύ μικρά παιδιά. Και επεκτείνουν αυτή τη διαπίστωση, αποδεικνύοντας ότι και το παιχνίδι με τα παραδοσιακά παιχνίδια μπορεί να οδηγήσουν σε επικοινωνιακές αλληλεπιδράσεις που είναι το ίδιο πλούσιες με εκείνες που συμβαίνουν και στη διάρκεια της ανάγνωσης βιβλίων.
Οι ερευνητές αναγνωρίζουν ότι η μελέτη τους είναι μικρή και στερείται της απαραίτητης ποικιλομορφίας, αφού το πλείστον των οικογενειών προερχόταν από τα ίδια υπόβαθρα. Αλλά προτείνουν όπως οι γονείς με τα πολυάσχολα καθημερινά προγράμματα θα πρέπει να επιδιώκουν να προσφέρουν τον κατά το δυνατόν περισσότερο, και κυρίως ποιοτικότερο, χρόνο απασχόλησης με τα μικρά παιδιά τους.
Σε ένα σχετικό άρθρο της σύνταξης του περιοδικού, οι Dr. Jenny Radisky της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου του Michigan και ο Dr. Dimitri Christakis του Νοσοκομείου Παίδων του Seattle αναφέρουν: “Τα ηλεκτρονικά παιχνίδια που κάνουν θορύβους, ή εκπέμπουν έντονο φως είναι ιδιαιτέρως αποτελεσματικά να προκαλέσουν τη προσοχή των παιδιών, μέσω της ενεργοποίησης του αντανακλαστικού του προσανατολισμού. Αυτό το αρχέγονο αντανακλαστικό εξαναγκάζει το μυαλό να προσηλωθεί στα νέα οπτικά και ακουστικά ερεθίσματα”
“Οι διαπροσωπικές ανταλλαγές του λόγου – ο διάλογος – μπορούν να αποδώσουν καλύτερα από τη θεραπευτική διδασκαλία του λόγου’’. Οι συγγραφείς του συντακτικού άρθρου το επεκτείνουν προσθέτοντας: “Αυτές αποτελούν την προκαταρκτική εργασία για τις δεξιότητες του γραμματισμού – της ανάγνωσης και της γραφής – ,διδάσκουν το παιχνίδι της αναπαράστασης ρόλου, ανοίγουν στους γονείς ένα παράθυρο παρακολούθησης του αναπτυξιακού σταδίου και των έντονων προσπαθειών του παιδιού τους, και διδάσκουν κοινωνικές δεξιότητες, όπως είναι το να περιμένουν τη σειρά τους και να αποδέχονται τις πρωτοβουλίες και τις καθοδηγήσεις των άλλων.
Το “βασικό συμπέρασμα”: τα παιχνίδια με πολλά κουδούνια και σφυρίγματα μπορεί να είναι ελκυστικά, αλλά μπορεί να εμποδίζουν τα παιδιά να ασχοληθούν με τον κόσμο που τα περιβάλλει και να δώσουν ουσιαστικό νόημα σε ό,τι μαθαίνουν.