Η Ενεργός Μάθηση
Τα παιδιά μαθαίνουν καλύτερα μέσα από τις σωματικές και τις ψυχικές τους προκλήσεις και δοκιμασίες. Στην ενεργό μάθηση συμμετέχουν και άλλα άτομα, αντικείμενα, ιδέες και γεγονότα, τα οποία απασχολούν τα παιδιά και περιλαμβάνουν τη ενεργό και παρατεταμένη συμμετοχή τους σε αυτά.
Η Ψυχική και η σωματική συμμετοχή
- Προκειμένου τα παιδιά να συμμετάσχουν πνευματικά και σωματικά στη διαδικασία της μάθησης, θα πρέπει να αισθάνονται ηρεμία, ασφάλεια και σιγουριά.
- Η ενεργός μάθηση συμβαίνει όταν τα παιδιά έχουν τη προθυμία να μάθουν και επιθυμούν να ανακαλύψουν πράγματα που τους ενδιαφέρουν.
- Όταν τα παιδιά συμμετέχουν ενεργά στη μάθηση αποκομίζουν μια αίσθηση ικανοποίησης όταν ανακαλύπτουν και εξερευνούν πράγματα.
- Όταν τα παιδιά εμπλέκονται με τον κόσμο, τα αντικείμενα, τις ιδέες και τα γεγονότα δοκιμάζουν πράγματα και καταστάσεις και επιλύουν προβλήματα. Ωστόσο, χρειάζονται τη συμμετοχή και τη βοήθεια των ενηλίκων οι οποίοι θα διεγείρουν και θα διευρύνουν τη σκέψη τους.
Η Λήψη της απόφασης
- Στους ενεργούς μαθητές χρειάζεται να τους παρέχεται κάποιος βαθμός αυτονομίας και ελέγχου επάνω στη μάθησή τους, προκειμένου να επιτύχουν τη διατήρηση του ενδιαφέροντος τους και να αναπτύξουν τη δημιουργικότητά τους.
- Καθώς τα παιδιά είναι απορροφημένα στην ανακάλυψη του κόσμου μέσω της εξερεύνησης νοιώθουν μια αίσθηση επιτυχίας που αυξάνει την αυτοπεποίθηση τους.
- Καθώς τα παιδιά μεγαλώνουν μέσα σε ένα κλίμα ασφάλειας και αυτοπεποίθησης μαθαίνουν να λαμβάνουν αποφάσεις μέσω της λογικής σκέψης.
Η Εξατομικευμένη μάθηση
- Η εξατομικευμένη μάθηση περιλαμβάνει το σχεδιασμό του προγράμματος για την εφαρμογή του σε ένα συγκεκριμένο παιδί και όχι σε μια ομάδα παιδιών. Μπορεί επίσης να περιλαμβάνεται και η συμμετοχή των γονέων στη διαδικασία της ανάπτυξης και της μάθησης του παιδιού τους.
- Αρχίστε να σχεδιάζετε την εξατομικευμένη μάθηση αφού γνωρίσετε προηγουμένως τις ατομικές ανάγκες του κάθε παιδιού χωριστά.
- Εξετάστε το επίπεδο της συμμετοχής των παιδιών στη διαδικασία της μάθησής τους, καθώς και τη φύση και τη ποιότητα των αλληλεπιδράσεων του ενήλικα σε αυτή τη διαδικασία.
Η Αποτελεσματική κλινική εφαρμογή
- Εξασφαλίστε τη καλή κατάσταση των παιδιών και την ενεργό και απρόσκοπτη συμμετοχή τους στη διαδικασία της μάθησής τους, κάνοντας το κάθε παιδί να νοιώθει ασφαλές, προστατευμένο, με απόλυτη εμπιστοσύνη στον εαυτό του και παραχωρώντας τους το δικαίωμα να ασκούν κάποιο έλεγχο στη μάθησή τους.
- Να έχετε ρεαλιστικές προσδοκίες για το κάθε παιδί οι οποίες να βασίζονται στις πληροφορίες από τους γονείς, στο τι σας “λένε” από μόνα τους τα παιδιά και από τις παρατηρήσεις σας.
- Εξετάστε με ιδιαίτερη προσοχή το περιβάλλον σας, προκειμένου να βεβαιωθείτε ότι είναι ενδιαφέρον, ελκυστικό και προσιτό για το κάθε παιδί, ώστε να μπορούν να επιδοθούν με αυτόνομο και ανεπηρέαστο τρόπο στη μάθησή τους.
- Καταστρώστε μαθησιακά προγράμματα για το κάθε παιδί, τα οποία να βασίζονται στις πληροφορίες που παίρνετε από τη μεταξύ σας συζήτηση, από τους γονείς τους και τους συναδέλφους σας, και από τη παρατήρηση του παιδιού.
- Να αναγνωρίστε ότι η πορεία του κάθε παιδιού προς τη μάθηση είναι ξεχωριστή
Προκλήσεις και Διλλήματα
- Η αφιέρωση αρκετού χρόνου από το πολυάσχολο προσωπικό προκειμένου να εξεταστεί το τι έχει παρατηρηθεί στο κάθε παιδί και να καταλήξει στο βασικό συμπέρασμα το τι έχει επιτευχτεί στο τομέα της μάθησής τους .
- Το πώς να καταστήσει την αρχή της ενεργούς μάθησης ως μια μαθησιακή βάση, και συγχρόνως να διατηρεί το στόχο του σχεδιασμού για την ομάδα.
- Η σταδιακή παροχή στα παιδιά μεγαλύτερης ανεξαρτησίας στη διαδικασία της μάθησής τους, και παράλληλα να πρέπει να τηρείται αυστηρά η διδακτέα ύλη του προγράμματος.
- Η παροχή στα παιδιά χρόνου προκειμένου να ακολουθήσουν μια συγκεκριμένη γραμμή έρευνας, ενώ είναι δεδομένοι οι περιορισμοί των καθημερινών απασχολήσεών σας και της πρόσβασής σας σε περιοχές, όπως είναι οι εξωτερικοί χώροι.
Η Απήχηση στη κλινική πράξη
Με το δεδομένο ότι τα παιδιά αναπτύσσονται και μαθαίνουν με πολλούς διαφορετικούς τρόπους, πως το περιβάλλον λαμβάνει αυτό υπόψη στο σχεδιασμό των προγραμμάτων της:
- Μιας μοναδικής συνεδρίας;
- Μια εβδομάδας;
- Έξι εβδομάδων;
- Ενός έτους;
Η επιτυχημένη μαθησιακή πορεία του κάθε παιδιού αντικατοπτρίζεται μέσω του εορτασμού της με το παιδί, τους γονείς και τους συνομηλίκους του; Πως το κάνετε αυτό;
Η Δημιουργικότητα και η Κριτική Σκέψη
Όταν παρέχονται στα παιδιά οι κατάλληλες ευκαιρίες να παίζουν και να χρησιμοποιούν τις ιδέες τους σε διαφορετικές καταστάσεις και με διάφορα υποστηρικτικά μέσα, μπορούν να ανακαλύψουν διάφορες εννοιολογικές συνδέσεις να χρησιμοποιούν τις κατάλληλες συνειρμικές σκέψεις και να καταλήγουν σε νέες και σωστότερες αντιλήψεις και σε δημιουργικότερους τρόπους δράσης. Η βοήθεια των ενηλίκων σε αυτή τη διαδικασία ενισχύει την ικανότητα των παιδιών να σκέπτονται με κριτικό τρόπο και να προβάλουν τα ερωτήματα και τους προβληματισμούς τους.
Η Δημιουργία συνδέσεων
- Το να είναι κάποιο άτομο δημιουργικό περιλαμβάνει το σύνολο των δραστηριοτήτων του και όχι μόνο τις δεξιότητες ή τις τεχνικές των διαφόρων τεχνών Δεν είναι δηλαδή αποκλειστικά απαραίτητο να αφορά τη δημιουργία ενός τελικού προϊόντος, όπως είναι μια εικόνα, ένα τραγούδι ή ένα παιχνίδι.
- Τα παιδιά θα κάνουν εύκολα εννοιολογικές συνδέσεις μεταξύ των πραγμάτων που μαθαίνουν, όταν το περιβάλλον τα ενθαρρύνει να το πράξουν. Για παράδειγμα, χρειάζονται να είναι σε θέση να μεταφέρουν τα διάφορα υλικά εύκολα και να μπορούν να τα μεταφέρουν από τη μια θέση στην άλλη.
- Οι αποτελεσματικοί ιατροί σέβονται τη πολιτισμική καταγωγή του κάθε παιδιού και τα βοηθούν να κάνουν συνδέσεις μεταξύ των εμπειριών τους στο σπίτι, το περιβάλλον και την ευρύτερη κοινότητα.
- Είναι δύσκολο για τα παιδιά να κάνουν δημιουργικές συνδέσεις στη μάθηση όταν χρωματίζουν επάνω σε φύλλα εργασίας ή να φτιάξουν μια συγκεκριμένη κάρτα κάτι που μπορεί να κάνει ο οποιοσδήποτε.
Η Μεταμόρφωση της κατανόησης
- Οι νέες συνδέσεις βοηθούν στο μετασχηματισμό και στην μεταμόρφωση της κατανόησης μας, αλλά αυτό συχνά αποτελεί μια παρατεταμένη διαδικασία.
- Για παράδειγμα, τα παιδιά μπορεί να χρειάζονται να τρέξουν, να πηδήξουν, και να βαδίσουν μέσα από λακκούβες πολλές φορές, προκειμένου να ελέγξουν το τι συμβαίνει . Με αυτό τον τρόπο αρχίζουν να αντιλαμβάνονται περισσότερα σχετικά με το αποτέλεσμα της ασκούμενης πίεσης από το νερό. Μαθαίνουν πώς να στέκονται σταθερά επάνω σε μια ολισθηρή επιφάνεια.
- Οι αποτελεσματικοί ιατροί καταγράφουν τις διαδικασίες που ακολουθούν τα παιδιά, Αυτό θα βοηθήσει το καθένα να διαπιστώσει το πώς αναπτύσσεται η σκέψη των παιδιών. Τα παιδιά και οι ενήλικες θα μπορούν μετά να συζητούν για τη μάθηση που έχει επιτελεστεί.
Η Παρατεταμένη κοινή σκέψη
- Ως παρατεταμένη κοινή σκέψη ορίζεται η διαδικασία εκείνη κατά την οποία δύο ή περισσότερα άτομα συνεργάζονται με ένα πνευματικό τρόπο, προκειμένου να επιλύσουν ένα πρόβλημα, να διευκρινίσουν μια έννοια, να αξιολογήσουν δραστηριότητες, να επεκτείνουν μια αφήγηση κ.ά. Και τα δύο μέλη θα πρέπει να συμβάλουν στη σκέψη η οποία θα πρέπει να εξελιχτεί και να διευρυνθεί .
- Στις περισσότερο αποτελεσματικές κλινικές υποδομές οι ιατροί στηρίζουν και κινητοποιούν τη σκέψη των παιδιών, με το να συμμετέχουν στη διαδικασία της σκέψης μαζί με αυτά.
- Η παρατεταμένη κοινή σκέψη προϋποθέτει ότι ο ενήλικας είναι γνώστης των ενδιαφερόντων και των κατανοήσεων των παιδιών και ότι ο ενήλικας και τα παιδιά συνεργάζονται προκειμένου να αναπτύξουν μια ιδέα ή μια δεξιότητα.
- Η παρατεταμένη κοινή σκέψη μπορεί να συμβεί μόνο όταν μεταξύ των ενηλίκων και των παιδιών υπάρχουν ανταποκριτικές σχέσεις που τις διακρίνει η αμοιβαία εμπιστοσύνη .
- Σε αυτή ο ενήλικας επιδεικνύει αληθινό ενδιαφέρον, προσφέρει την ενθάρρυνσή του, αποσαφηνίζει τις ιδέες και τις έννοιες και απευθύνει ανοικτές ερωτήσεις. Αυτή η διαδικασία στηρίζει και επεκτείνει τη σκέψη των παιδιών και βοηθάει τα παιδιά να δημιουργήσουν συνδετικές σκέψεις.
Η Αποτελεσματική κλινική εφαρμογή
- Αξιολογήστε το τι σας λέγουν οι γονείς για τον τρόπο με τον οποίο συμπεριφέρονται και μαθαίνουν τα παιδιά τους στο σπίτι.
- Επιτρέψτε στα παιδιά να μετακινήσουν εξοπλισμό γύρω, μέσα και έξω από το περιβάλλοον τους, προκειμένου να επεκτείνετε το παιχνίδι τους και τη μάθησή τους.
- Βεβαιωθείτε ότι υπάρχει μια ισορροπία μεταξύ των καθοδηγούμενων από ένα ενήλικα και πραγματοποιούμενων από ένα παιδί δραστηριοτήτων .
- Πιστοποιείστε τη μάθηση των παιδιών μέσω φωτογραφιών ή γραπτών βεβαιώσεων. Χρησιμοποιείστε αυτά τα στοιχεία, προκριμένου να ενημερώσετε τα παιδιά και τους γονείς για την εξέλιξη της πορείας της μάθησης.
- Χρησιμοποιείστε το προσωπικό σας παράδειγμα αναφορικά με τη δημιουργικότητά σας. Για παράδειγμα, αναφέροντας: “Δεν ήμουν απολύτως βέβαιος πως να βάλω τη ρόδα στο αυτοκίνητο αλλά μετά σκέφτηκα τι κάναμε τη περασμένη εβδομάδα. Μπορείς να θυμηθείς τι έκανε ο Γιώργος με το αυτοκίνητό του;”
Πρoκλήσεις και Διλλήματα
- Το να παραχωρήσετε στα παιδιά το ελεύθερο της χρήσης των μέσων της μάθησης , χωρίς να έχετε βεβαιωθεί ότι έχουν κατανοήσει τη σημασία της τακτοποίησης των πραγμάτων και της επανατοποθέτησης τους εκεί που ανήκουν.
- Το να δοθούν στα πολύ μικρά παιδιά οι ευκαιρίες να εκφράσουν τις ιδέες τους με όλα τα είδη των διαφορετικών τρόπων – π.χ. να είναι το ίδιο ψηλά στην εκτίμησή τους η κίνηση και ο χορός με τη ζωγραφική και τη συγγραφή.
Η Απήχηση στη κλινική πράξη
- Τι ανοικτού τύπου – χωρίς περιορισμούς – δραστηριότητες παρέχετε για τα παιδιά στο περιβάλλον τους;
- Δίνετε στα παιδιά την εμπειρία να παίζουν με μπογιά και κόλλα προτού να τις χρησιμοποιήσουν να φτιάξουν ένα δημιούργημα , όπως π.χ. μια χριστουγεννιάτικη κάρτα;
- Έχετε ποτέ αξιοποιήσει τις αλληλεπιδράσεις με τα παιδιά σας για να δείτε πως στηρίζετε την ανάπτυξη της δημιουργικότητας και της κριτικής τους σκέψης;
Οι Τομείς της Μάθησης και της Ανάπτυξης
Το EYFS συγκροτείται από 6 τομείς της Μάθησης και της Ανάπτυξης. Όλοι αυτοί οι τομείς συνδέονται μεταξύ τους, είναι το ίδιο σημαντικοί και θεμελιώνονται από τις αρχές του EYFS.
Η Προσωπική, η Κοινωνική και η Συναισθηματική Ανάπτυξη
- Οι Διαθέσεις και οι Στάσεις
- Η Αυτοπεποίθηση και η Αυτοεκτίμηση
- Η Πραγματοποίηση Σχέσεων
- Η Συμπεριφορά και η Αυτοσυγκράτηση
- Η Αυτό-φροντίδα
- Η Αίσθηση της Κοινότητας
Η Επικοινωνία, η Γλώσσα, η Ανάγνωση και η Γραφή
- Η Γλώσσα της Επικοινωνίας
- Η Γλώσσα της Σκέψης
- Η Σύνδεση Ήχων και Γραμμάτων
- Η Ανάγνωση
- Η Γραφή
- Ο Γραφικός Χαρακτήρας
Η Επίλυση Προβλήματος, Ο Συλλογισμός και η Αριθμητική
- Οι αριθμοί ως Σημεία Μέτρησης
- Ο Υπολογισμός
- Το Σχήμα, το Διάστημα και τα Μέτρα
Η Γνώση και η Κατανόηση του Κόσμου
- Η Εξερεύνηση και η Έρευνα
- Ο Σχεδιασμός και η Κατασκευή
- H Τεχνολογία Πληροφορικής και Επικοινωνιών (Information and Communications Technology –ICT )
- Ο Χρόνος
- Η Περιοχή – Τοποθεσία
- Οι Κοινότητες
Η Σωματική Ανάπτυξη
- Η Κίνηση και ο Χώρος
- Η Υγεία και η Επίγνωση του Σώματος
- Η Χρησιμοποίηση Εξοπλισμού και Υλικών
Η Δημιουργική Ανάπτυξη
- Να είναι κάποιος δημιουργικός —να Ανταποκρίνεται στις Εμπειρίες, να Εκφράζει και να Επικοινωνεί τα ζητήματά του
- Η Εξερεύνηση των Μέσων Ενημέρωσης και των Υλικών
- Η Δημιουργία Μουσικής και η Χορού
- Η Ανάπτυξη της Φαντασίας και του Φανταστικού Παιχνιδιού